मुंबई : दिवसेंदिवस गर्भाशय मुखाच्या कर्करोगाचे प्रमाण हे वाढत चालले आहे. या कर्करोगाची रुग्णसंख्या पाहता जगातील २० टक्के रुग्ण हे केवळ भारतात आढळून येतात. स्तनांच्या कर्करोगानंतर स्त्रियांमध्ये मोठ्या प्रमाणात आढळणारा हा दुस-या क्रमांकाचा कर्करोग आहे. २०२० मध्ये अशा प्रकारच्या कर्करोगामध्ये दर १०,००,००० महिलांमध्ये २२ नवीन प्रकरणांचे निदान झाले असून गर्भाशय मुखाचा कर्करोग होण्याचा धोका २.४ टकक्यांनी वाढला आहे. चिंताजनक बाब म्हणजे अशा प्रकारचा कर्करोग हा ३५ ते ४५ वयोगटात आढळून येत आहे. तरुणींमध्ये या कर्करोगाचे प्रमाण वाढत आहे.
मुंबईतील एशियन कॅन्सर इन्स्टिट्यूटचे प्राध्यापक आणि स्त्री कर्करोगतज्ज्ञ डॉ. राजेंद्र केरकर म्हणाले की, हा कर्करोग ह्यूमन पॅपिलोमा व्हायरस (एचपीव्ही) सारखे विषाणु, जननेंद्रियाची अस्वच्छता, कमी वयातील लैंगिक संबंध, एकापेक्षा अनेक पुरुषांसोबत असलेला लैगिक संबंध, असुरक्षित लैंगिक संबंध आदी गर्भाशय मुखाच्या कर्करोगाला कारणीभूत ठरतात. वारंवार होणा-या एचपीव्ही संक्रमणाकडे दुर्लक्ष केल्यास पुढील १० ते १५ वर्षांत त्याचे रुपांतर गर्भाशय मुखाच्या कर्करोगात होते. या कर्करोगाची नियमित तपासणी आणि लवकर निदान झाल्यास यातून बरे होण्याची शक्यता वाढते.
डॉ. केरकर पुढे म्हणाले की, सर्व्ह्याकाल कॅन्सर न होण्यासाठी आता लसीकरण उपलब्ध आहे. तसेच आधुनिक स्क्रीनिंग तंत्रज्ञानांच्या मदतीने या रोगाचे निदान लवकर होऊ शकते. जर सर्व्हायकल कॅन्सरचे निदान वेळेत झाले तर शस्त्रक्रिया, रेडियेशन थेरपी, केमोथेरपी या उपचार पद्धतींनी कर्करोग बरा होऊ शकतो. एकदा गर्भाशयाच्या ग्रीवेचा कर्करोगाचा विकास झाल्यानंतर पहिल्या टप्प्यात रोगात रेडिओथेरपी आणि केमोथेरपी शिवाय किंवा त्याशिवाय शस्त्रक्रिया समाविष्ट केली जाते. उच्च टप्प्यात शस्त्रक्रियेसाठी उपयुक्त नसतात आणि रेडिओथेरपी आणि केमोथेरपीद्वारे सर्वोत्तम उपचार केले जातात.
गर्भाशयाच्या ग्रीवेचा कर्करोग सहजपणे टाळता येतो याची माहिती भारतातील बर्‍याच महिलांना नसते. तज्ञांच्या म्हणण्यानुसार सर्व्हायकल कॅन्सर टाळता येण्यासाठी काही खबरदारी घेता येऊ शकते. सुरक्षित यौनसंबंध असणे गरजेचे आहे. पॅप स्मीयर नावाची चाचणी व्यापकपणे उपलब्ध असून ३० वर्षावरील महिलांनी दर तीन वर्षांनी ही चाचणी करणे आवश्यक आहे. निरोगी लैंगिक सवयी आणि नियमित पॅप चाचणी घेण्याने गर्भाशयाच्या ग्रीवेचा कर्करोग रोखण्यासाठी फायदेशीर ठरते. थोडक्यात सांगायचे झाल्यास, गर्भाशय ग्रीवाचा कर्करोग हा सार्वजनिक आरोग्याच्या स्रोतांवर आरोग्याचा एक मोठा भार आहे. ज्याला प्रतिबंध केला जाऊ शकतो, असेही डॉ. राजेंद्र यांनी सांगितले.
